Slim gebouw opent een nieuwe wereld

Share this post:

Producten en diensten komen steeds vaker tot stand vanuit ecosystemen en samenwerkingsmodellen. Als je weet dat de marge binnen de bouwindustrie typisch tussen 1 en 3% zit, moet deze industrie echt versnellen en technologie inzetten om de projecten binnen budget en termijn op te leveren en op die manier hun marge te bewaken en waar mogelijk te verbeteren. Met name op vlak van technology uptake liep de bouwwereld tot voor kort nog enigszins achter, al wordt er momenteel een flinke inhaalslag gemaakt. Partijen vanuit diverse achtergronden en invalshoeken komen daarbij samen. Alle beschikbare creativiteit en technologische mogelijkheden worden binnen een groter geheel gebruikt en verrijkt.

Het onlangs gestarte Blikvangers-initiatief haakt in op deze ontwikkeling. Blikvangers draait om een samenwerking van projectontwikkelaars, bouwbedrijven, een grote bank, een softwaremaker voor het maken van visualisaties in het bouw- en beheerproces en wij als IBM. Samen tonen we, allemaal vanuit ons eigen perspectief, een visie op de gebouwen van de nabije toekomst (download de presentatie Digital Reinvention in Engineering, Construction and Operations). We laten niet alleen zien hoe deze eruit gaan zien, maar ook hoe ze ontworpen en gemaakt gaan worden. Tenslotte zullen we laten zien hoe we ze zullen gaan gebruiken en onderhouden. Bekijk hier de eerste film “De toekomst van slim ontwerpen in 2025” van Blikvangers Bouwen

Blikvangers is mede bedoeld om de discussie aan te jagen: welke technologieën zijn er, welke zijn of worden relevant en hoe snel zullen ze zich verder ontwikkelen? Digital disruption is overall en het moment is aangebroken dat de traditionele spelers in de bouwindustrie hun beschikbare data gaan inzetten om slimmer, efficiënter en goedkoper projecten te kunnen leveren en op die manier het hoofd bieden aan de constante druk op de marge. Daarnaast kunnen we er samen achter komen wat ervoor nodig is om een beoogde verandering te realiseren. De omarming van iets nieuws gaat namelijk vaak gepaard met een fundamentele wijziging van kenmerken en werkwijzen. Ook bij het ontwerp, de bouw en het gebruik van een gebouw. Een aantal van deze trends is al zichtbaar, andere zijn nog niet voorbij het kantelpunt.

Beschikbare data

Neem de ‘evidence based designs’, waarbij tijdens het ontwerp ervaringen worden meegenomen uit gebouwen die elders in de wereld al gemaakt zijn. Op basis van hieruit gegenereerde data wordt duidelijk welke parameters goed hebben gewerkt, en welke minder succesvol waren. Denk aan het gebruik van ruimtes, de energiehuishouding, indeling en benutte faciliteiten – feitelijk de totale gebruikerservaring. Deze informatie, die steeds vaker afkomstig is van sensoren, kan worden toegepast in het eerstvolgende ontwerp. Een groot deel van wat we tot dusver creativiteit noemden, wordt dan ingevuld door de computer. De ontwerpers hebben vervolgens een basis om mee aan de slag te gaan.

Een andere tendens is dat gebouwen steeds vaker dynamisch zijn aan te passen: het verplaatsen van wanden, het veranderen van de indeling en grootte van kamers en het ter beschikking stellen van apparatuur en whiteboards. Daarnaast is er een verschuiving van bezit naar gebruik. Daar kan blockchain bijvoorbeeld een rol spelen, zoals bij het reserveren en huren van ruimtes voor een kortere tijd. Je loopt met een pasje in en uit en de transacties worden automatisch uitgevoerd. Er is geen derde partij meer nodig die het allemaal regelt.

Hetzelfde kun je doen rond het delen, reserveren en opladen van auto’s. Er ontstaat gaandeweg een complete dienstverlening rond die slimme gebouwen. Ruimtes delen, samenwerken, communiceren, vervoer, energiegebruik – alles kan volledig worden afgestemd op de behoeften en mogelijkheden van de individuele gebruiker. Alles wordt ook veel efficiënter. En mensen die iets leveren, bijvoorbeeld het vervoeren van mensen (carpoolen) of het bezorgen van pakketjes, die worden daarvoor beloond. Er ontstaat één groot ecosysteem van gebruikers en diensten, en alles wat je geeft en neemt wordt transparant.

Intelligent aansturen

Als IBM spelen we graag een rol bij dergelijke nieuwe vormen van samenwerking. Niet in de laatste plaats omdat wij de technologie kunnen leveren die dit allemaal mogelijk maakt. Denk aan onze oplossingen rond het Internet of things (IoT), waarbij de data in de cloud kan worden samengebracht en aan elkaar kan worden gekoppeld. Hierdoor kunnen partijen profiteren van elkaars diensten door de gewenste data tegen een afgesproken betaalmodel op te vragen. Maar ook wordt bijvoorbeeld de beheerder in staat gesteld om preventief onderhoud te doen doordat sensoren op apparatuur een signaal geven wanneer een onderdeel moet worden vervangen, worden liften intelligent aangestuurd waarbij ze reageren op waar de mensen zich in het gebouw bevinden en bewegen, of kunnen mensen via een mobiele app naar de juiste vergaderplek worden begeleid.

Bij het ontwikkelen van deze oplossingen omarmen we binnen IBM steeds nadrukkelijker design thinking, waarbij we de ervaring en beleving van de eindgebruiker centraal zetten binnen het ontwerp.

Slim ontwerpen

Momenteel worden de eerste smart buildings opgeleverd en er zullen er in de loop der jaren nog heel veel volgen. Het accent ligt nu op de ontwerpfase, die in het eerste filmpje van het Blikvangers-initiatief zo mooi wordt geïllustreerd.

De ontwikkelingen houden overigens niet op bij de wereld van de bouw en gebouwen. We zien een bredere wisselwerking ontstaan tussen bedrijven, fysieke infrastructuren, woongebieden en openbaar vervoer. Gecombineerd met de tendens dat duurzaamheid en gebruik belangrijker worden dan bezit, krijgen mensen in de toekomst continu de beste opties voor vervoer, werkruimte, eten en andere diensten voorgeschoteld. Een slim gebouw kan voor dit alles de aanjager vormen. De door Blikvangers geïnitieerde discussie start hier niet voor niets.