AI helpt Rijksdienst voor Ondernemend Nederland met de beoordeling van subsidieaanvragen

Share this post:

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) krijgt jaarlijks honderdduizenden subsidieaanvragen. Hoe lees en beoordeel je alle dossiers correct als je maar een beperkt team hebt om ze te behandelen? Antwoord: met artificiële intelligentie. De AI-software maakt een eerste analyse en selectie van alle inkomende subsidiedossiers. Johan Maas, CIO van RVO vertelt op het iBestuur Congres 2021 over het traject met IBM om AI-software te ontwikkelen met veel aandacht voor gevoelige bedrijfsdata.

Innoverende overheid

De RVO stimuleert Nederlandse bedrijven om te innoveren, met advies, financiering en de juiste contacten. Maar hoe innovatief is de rijksdienst zelf? Met ondersteuning van IBM en onze opensource software ontwikkelt de RVO een tool die ervoor zal zorgen dat:

• de subsidieaanvragen kwalitatief beter, dus ook objectiever, worden beoordeeld, allemaal op dezelfde manier;
• de RVO extra werk van nieuwe subsidieregelingen moeiteloos aankan met hetzelfde team;
• bedrijven sneller overheidssubsidies voor hun innovatieve projecten ontvangen.

Het initiatief past in de Nederlandse digitaliseringsstrategie waarmee de Rijksoverheid de digitale transitie in de samenleving en de overheid drastisch wil versnellen.

IBM Garage-methode: innoveren in kleine stapjes

Dé vraag die onze IBM-klanten het vaakst stellen: hoe beginnen we in hemelsnaam aan zo’n groot innovatieproject? RVO had precies dezelfde bezorgdheid. Ons antwoord: in kleine stappen. Daarvoor ontwikkelden we de IBM Garage-methode. Voor RVO brachten we datawetenschappers, juristen, experts ethiek, IT-architecten, administratieve mensen en inhoudelijke experts samen om in korte sprints te de perfecte tool te ontwikkelen. Welke gegevens moet de AI-software uit de aanvragen kunnen halen? En hoe werkt de AI-software samen met de bestaande IT-architectuur? Door zo veel mensen te betrekken en al heel snel aan prototypes te werken, heb je van bij de start al iets concreets. We hebben nu een werkend algoritme dat we in de proof of value zullen verfijnen en opschalen.

Privacy en ethiek

Waarom ook juristen betrokken zijn? Omdat die subsidieaanvragen gevoelige informatie bevatten, denk aan persoonlijke gegevens en intellectueel eigendom. We hebben de eerste versie van de software getest in de publieke cloud. Maar een deel van de data blijft beter beschermd op de private servers van RVO. Dus evolueren we naar een hybride systeem.

We betrekken ook experts ethiek omdat elke indiener gelijke kansen moet krijgen. Een algoritme kijkt naar de beste oplossing voor een probleem, maar houdt geen rekening met normen en waarden. Daarom is menselijke controle belangrijk. Die is nodig om AI eerlijker en ethischer te maken. We hebben verschillende mogelijke oplossingen in kaart gebracht. In een volgende fase kunnen we aan de slag met geautomatiseerde tools die de eerlijkheid van het AI-model monitoren. En er is menselijke inmenging nodig om de aanvraag uiteindelijk te beoordelen, op basis van de suggestie van het algoritme. Ook die ethiek komt aan bod op het iBestuur Congres.

Digitale transitie begint met de eerste stap

Heel wat overheidsorganisaties onderzoeken hoe technologie ook hun werk en beleid efficiënter en beter kan maken. Maar die grote transitie schrikt vaak af. Het allerbelangrijkste is dan: de eerste stap durven te zetten. De samenwerking tussen RVO en IBM ontstond na  een studiebezoek van Nederlandse topambtenaren aan IBM Watson Astor Place in New York. We lieten hun zien op hoeveel verschillende manieren AI de overheid kan ondersteunen. De top van RVO was erg enthousiast en na de nodige zorgvuldige verkenningen is AI in de RVO intussen een feit.

Zet jouw overheidsorganisatie ook de eerste stap? Luister naar het verhaal van RVO tijdens het iBestuur Congres op woensdag 15 september.

Meer informatie en aanmelden >